Bài 7: Nợ
Trong tài chính cá nhân, nợ là một công cụ hiệu quả giúp chúng ta đạt được mục tiêu tài chính của mình. Nợ giúp chúng ta dịch chuyển khả năng tài chính trong tương lai để cân bằng và đáp ứng nhu cầu cơ bản ở hiện tại.
Ví dụ, bạn vừa tốt nghiệp ra trường và mới xin được việc làm. Nếu bạn giống phần lớn những người cùng trang lứa thì khả năng cao là thu nhập khởi điểm của bạn sẽ bằng mức trung bình của thị trường đối với công việc, chuyên môn và kinh nghiệm tại thời điểm đó. Sau khi bạn đi làm 5 năm, thu nhập của bạn chắc chắn sẽ thay đổi tốt hơn, và sau 10-15 năm nữa có thể bạn đã giữ vị trí quan trọng ở những doanh nghiệp mà mình đang làm và tổng thu nhập tại thời điểm đó chắc chắn đã rất tốt, tương ứng với những kinh nghiệm và giá trị bạn đang mang lại cho công ty. Hãy tưởng tượng bạn muốn mua căn nhà để ổn định cuộc sống khi mình vừa mới ra trường, so với thời điểm bạn đã ngoài 30-40 tuổi. Khả năng cao là ngân hàng sẽ từ chối cho bạn vay mua nhà khi mình vừa mới ra trường. Lý do là tại thời điểm đó thu nhập bạn chưa đủ để trả lãi và gốc, sau khi trừ chi phí sinh hoạt hàng tháng. Khi bạn đã đi làm một thời gian (5-7 năm), bạn có thể đã dành dụm được 1 khoản tiết kiệm để đặt cọc mua nhà và ngân hàng sẽ cho bạn vay phần còn lại khi biết thu nhập của bạn đủ để trang trải cuộc sống và thanh toán nợ hàng tháng.
Giả sử tại giai đoạn 30-40 tuổi, bạn quyết tâm muốn mua một căn nhà để ổn định. Bạn đứng trước hai sự lựa chọn:
Tiếp tục tiết kiệm và dành dụm đợi đến khi đủ tiền rồi mua
Vay ngân hàng sau khi đã dùng phần tiết kiệm để đóng trước 20-30% giá trị căn nhà
Ở lựa chọn thứ 1, bạn đứng trước rủi ro giá nhà tăng và thu nhập của mình không tăng nhanh tương ứng. Khi đó, bạn sẽ mất nhiều thời gian hơn để thực sự sở hữu căn nhà mình mong muốn.
Ở lựa chọn thứ 2, bạn sẽ vay nợ để sở hữu trước căn nhà ở giá hiện tại. Sau đó sẽ trả dần trong 10-15 năm tới, khi thu nhập bạn đã tăng lên theo thời gian. Việc cân đối mức tăng thu nhập của mình theo thời gian với biến động lãi suất vay trong 10-15 năm không phải là điều bất khả thi với phần lớn chúng ta.
Nợ là phương tiện giúp chúng ta cân đối nhu cầu ở hiện tại so với khả năng tài chính trong tương lai. Tuy nhiên, nợ cũng có mặt trái của nó. Chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần tiếp theo khi nợ không còn là phương tiện, mà là gánh nặng cho chúng ta.